Z mojej praktyki wynika, że niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że alimentów można dochodzić również od dziadków. Zdarza się, że wiedza na ten temat jest niepełna, co powoduje mylne wyobrażenie o tym rodzaju świadczenia.
W tym artykule postaram się wyjaśnić, w jakich przypadkach można uzyskać alimenty od dziadków oraz jak ustalić ich wysokość.
Obowiązek rodziców
Zacznę od tego, że obowiązek utrzymania i wychowania dziecka ciąży przede wszystkim na jego rodzicach. To rodzice w pierwszej kolejności powinni ponosić koszty utrzymania swojej pociechy. Oznacza to, że jeśli jedno z rodziców nie żyje, wówczas to drugi rodzic powinien w całości przejąć na siebie koszty związane z zapewnieniem dziecku bytu i wychowania.
Są jednak przypadki, kiedy jeden z rodziców (lub nawet oboje) nie są w stanie, z różnych powodów, w pełni zaspokoić nawet podstawowych potrzeb dziecka.
Alimenty od dziadków – kiedy się należą?
Obowiązek alimentacyjny przechodzi na dziadków wówczas, gdy są one w niedostatku (tj. nie można zaspokoić ich podstawowych potrzeb życiowych, takich jak wyżywienie, ubranie, zachowanie higieny, leki, mieszkanie) z powodu tego, że:
1.uzyskanie alimentów od rodzica na czas potrzebnych dziecku na utrzymanie jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
PRZYKŁADY Z ORZECZNICTWA – alimenty od dziadków:
- rodzic przebywa w zakładzie karnym, gdzie nie ma możliwości zarobkowania;
- zobowiązana matka lub ojciec nie wykorzystuje w pełni swojego potencjału i możliwości zarobkowych (lub też w ogóle nie podejmuje pracy), aby zaspokoić te najpilniejsze i najpotrzebniejsze potrzeby dziecka;
- rodzic nie ma w Polsce majątku i mieszka za granicą, w państwie, w którym wyroki polskich sądów nie są wykonywane;
- jeden z rodziców przebywa w państwie, z którym Polska ma podpisaną umowę międzynarodową o egzekucji alimentów, ale czas trwania egzekucji jest bardzo długi;
- uzyskanie alimentów od rodzica byłoby co prawda możliwe, ale skuteczna egzekucja mogłaby nastąpić dopiero po upływie znacznego czasu. Dotyczy to przypadku, np. gdy rodzic utrzymuje się z nieustalonych prac dorywczych, a zaspokojenie alimentów mogłoby nastąpić dopiero po przeprowadzeniu egzekucji z nieruchomości.
2. rodzice nie są w stanie spełnić w pełni swojego obowiązku związanego z utrzymaniem dziecka;
PRZYKŁADY Z ORZECZNICTWA – alimenty od dziadków:
- jeden z rodziców nie żyje lub miejsce jego pobytu nie jest znane, a zarobki drugiego rodzica są niewystarczające do utrzymania dziecka;
- matka dziecka nie jest w stanie zaspokoić potrzeb dziecka, a ojcostwo ojca dziecka nie zostało ustalone;
- z powodu wieku, choroby fizycznej lub psychicznej rodzic nie może podjąć pracy zarobkowej i nie ma majątku, który wystarczyłby na utrzymanie dziecka;
- jeżeli matka jest zdolna do pracy, ale często przebywa w szpitalu i pracuje sporadycznie, a drugi rodzic nie jest w stanie utrzymać dzieci;
- jest znane miejsce pobytu ojca i jego poziom życia wskazuje na posiadanie środków, jednak źródła jego dochodów są trudne do ustalenia i egzekucja okazałaby się bezskuteczna.
3. nie ma osób, które byłyby zobowiązane do alimentów w pierwszej kolejności, przed dziadkami.
PRZYKŁADY Z ORZECZNICTWA – alimenty od dziadków:
- oboje rodzice nie żyją;
- miejsce rodziców nie jest znane;
- matka dziecka nie żyje, a ojcostwo ojca dziecka nie zostało ustalone;
Alimenty od dziadków – ale od których?
Obowiązek alimentacyjny wobec wnuka obciąża hipotetycznie wszystkich dziadków w tej samej kolejności. Dotyczy to zarówno rodziców ojca, jak i matki dziecka.
Zobowiązanie alimentacyjne dziadków wobec wnuków nie jest solidarne. Każdy z dziadków we własnym zakresie odpowiada alimentacyjnie wobec dziecka, jednakże w granicach jego możliwości finansowych.
To powód decyduje, którego z dziadków pozwać o alimenty. W toku sprawy należałoby jednak wykazać, jakie możliwości zarobkowe i majątkowe mają pozostali dziadkowie.
Może się zdarzyć taka sytuacja, że jedni dziadkowie spełniają swój obowiązek alimentacyjny przez użyczenie miejsca zamieszkania. Natomiast drudzy dziadkowie wcale się nie dokładają do kosztów utrzymania dziecka.
Alimenty od dziadków – w jakiej wysokości?
Zazwyczaj alimenty od dziadków będą zasądzone w niższej wysokości, niż te, które dziecku przysługują od rodzica. Alimenty od rodziców mają na celu pokrycie w pełni usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Natomiast, alimenty od dziadków służą zlikwidowaniu stanu ubóstwa ich wnuków.
Jeżeli rodzice (lub rodzic) może zaspokoić jedynie częściowo potrzeby dziecka, obowiązek alimentacyjny dziadków powstaje tylko co do części niezaspokojonej. Są to alimenty uzupełniające.
W takiej sprawie o alimenty, sąd będzie brał również pod uwagę sytuację materialną dziadków. Nie można wykluczyć, że sąd obciąży alimentami tylko jednego z dziadków. Dotyczy to sytuacji, kiedy pozostali dziadkowie będą w trudnej sytuacji osobistej lub materialnej. Sąd zbada kondycję finansową dziadków, ustalając to indywidualnie dla każdego z nich.
Jeżeli dziecko pobiera świadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie stoi to na przeszkodzie do dochodzenia uzupełniających alimentów od dziadków. Dotyczy to sytuacji, kiedy alimenty z funduszu nie zaspokajają w całości jego usprawiedliwionych potrzeby.
Zobacz również inne artykuły dotyczące alimentów:
- Alimenty na dziecko (jak napisać pozew)
- Alimenty za okres ciąży
- Jak powstrzymać egzekucję alimentów?
- Uchylenie alimentów na pełnoletnie dziecko
- Alimenty na małżonka po rozwodzie
- Alimenty wstecz na dziecko
- Przestępstwo niealimentacji
***
Każda sprawa jest inna, zatem jeżeli wpis nie odpowiada na Twoje wszystkie wątpliwości, zapraszam Cię do kontaktu
Karolina Łabędzka
Adwokat Wrocław – prawo rodzinne
Zapraszam do śledzenia mojej strony na Facebooku i na Instagramie.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }